Jarima - bu majburiyatning bajarilishini ta'minlash usuli, shuningdek uni bajarmaganligi, lozim darajada bajarmaganligi uchun javobgarlik o'lchovidir. Qo'llash uchun asoslar, jarima turlari amaldagi fuqarolik qonunchiligi bilan belgilanadi.
Jarima - bu majburiyatning bir tomoni ushbu majburiyat buzilgan taqdirda (uning o'z vaqtida bajarilmasligi) sharti bilan boshqa tomonga to'lashi kerak bo'lgan qonunda, fuqarolik shartnomasida ko'rsatilgan pul miqdori. Jazo fuqarolik aylanmasi ishtirokchilari tomonidan majburiyatlarning bajarilishini ta'minlashning bir usuli bo'lib xizmat qiladi, chunki bu javobgarlikni o'z zimmasiga olish ehtimoli kontragentlarni o'z majburiyatlarini o'z vaqtida, to'liq bajarishga undaydi. Jarima oluvchisi tomonidan ma'lum bir yo'qotishlarning kelib chiqishi uni to'lash uchun ahamiyatga ega emas, shuning uchun manfaatdor kontragent ushbu zararlarning mavjudligini isbotlashi shart emas.
Jarima turlari
Asosiy tasnif ikki turdagi jarimaning mavjudligini nazarda tutadi: huquqiy va shartnomaviy. Qonuniy jazo har qanday normativ-huquqiy hujjat bilan belgilanadi va shartnomaviy jazo tomonlarning kelishuvida belgilanadi. Rossiya Federatsiyasi Fuqarolik Kodeksining 395-moddasi qoidalari qonuniy jazoga misoldir. Shartnomadagi jarimani qo'llash uchun miqdor va shartlar kontragentlar tomonidan mustaqil ravishda belgilanadi. Bundan tashqari, jarima jarima yoki penya foizlari shaklida ifodalanishi mumkin. Penya odatda ma'lum bir belgilangan miqdorni to'lashni o'z ichiga oladi, bu asosiy majburiyat foizida yoki oddiygina oldindan belgilangan miqdor sifatida ifodalanishi mumkin. Jazolar kontragent tomonidan kechiktirilgan har bir kun uchun ma'lum foizlarni hisoblashni nazarda tutadi, garchi bu holda jarimaning maksimal miqdori shartnoma taraflari tomonidan ham cheklanishi mumkin.
Jazoni qo'llash uchun asoslar
Majburiyatni buzish uchun asos bo'lib, majburiyatning buzilishi hisoblanadi, bu ko'pincha uning bajarilishining kechikishida ifodalanadi. Bunday holda, qarzdorning bunday huquqbuzarlik uchun javobgarligi mavjudligi shartdir, chunki ushbu majburiyat bo'lmagan taqdirda jarima undirilishi mumkin emas. Qonuniy jazoni qo'llash uchun hujjat asoslari uni tiklashni nazarda tutadigan normativ-huquqiy hujjatdir. Agar biz shartnomaviy jazo haqida gapiradigan bo'lsak, unda tomonlarning yozma kelishuvi hujjatli asos bo'lib xizmat qiladi, chunki og'zaki kelishuv asosida jarima to'lanmaydi, bu fuqarolik qonunchiligida mustahkamlangan.